Çölyak hastalığı nedir ve belirtileri nelerdir? Çölyak hastaları ne yememeli?

Çölyak hastalığı karmaşık ve yaşam boyu süren bir hastalık olmasına rağmen, doğru yönetim ve farkındalıkla sağlıklı bir yaşam sürmek mümkün. Belirtileri hafifletmek ve komplikasyonları önlemek için glutensiz diyete sıkı sıkıya bağlı kalmak önemlidir.

Çölyak hastalığı nedir?

Çölyak hastalığı nedir sorusuna cevap vermek gerekirse kısaca gluten intoleransı diyebiliriz. Glutene karşı kalıcı intolerans olarak tanımlanan çölyak hastalığı, bağışıklık sisteminin ince bağırsakta iltihaba neden olduğu ciddi bir otoimmün hastalıktır. Gluten buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein kompleksidir. Çölyak hastalığı dünya çapında 100 kişiden 1'ini etkilemektedir ve yaşam boyu süren bir hastalıktır. Ancak çoğu insan bu hastalığa yakalandığının farkına varmadan hayatına devam ediyor. Bu da hastalığın “sessizce” ilerlemesine neden olur ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Çölyak hastalığının belirtileri nelerdir?

Çölyak hastalığının belirtileri çok çeşitli şekillerde kendini gösterebilir. Çölyak hastalığının belirtileri genellikle karın ağrısı, şişkinlik ve ishaldir. Çölyak hastalığının belirtileri nelerdir:

• kronik ishal
• Karın ağrısı ve şişkinlik
• Gaz
• Kabızlık
• yağlı dışkı
• Yorgunluk ve halsizlik
• Büyüme ve gelişme gecikmesi
• Osteoklaz
• Depresyon ve sinirlilik
• Baş ağrısı ve eklem ağrısı

Çölyak hastalığı ayrıca deri döküntüleri, diş minesinde hasar, ağız ülseri ve adet gecikmesi gibi birçok farklı semptoma da neden olabilir.

Çölyak hastalığının tedavisi, glüteni tamamen ortadan kaldırmayı içeren sıkı bir glütensiz diyettir. Bu diyet ince bağırsağın iyileşmesine ve semptomların kaybolmasına yardımcı olur. Çölyak hastalarının ömür boyu glutensiz beslenmesi gerekiyor.

Çölyak hastalığı ilerlerse ne olur?

Çölyak hastalığı tedavi edilmezse ince bağırsakta hasara yol açarak çeşitli semptomlara ve komplikasyonlara neden olabilir. Bu ilerleme zamanla ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Çölyak hastalığı tedavi edilmezse aşağıdaki durumlar ortaya çıkabilir:

• kronik ishal
• Karın ağrısı
• kilo kaybı
• Yorgunluk ve halsizlik
• Büyüme ve gelişme gecikmesi
• Anemi
• Osteoklaz
• Dermatit
• Diyabet
• tiroid hastalığı
• Yetersiz beslenmeye bağlı hastalıklar
• Nörolojik ve psikolojik sorunlar

Çölyak hastaları ne yememeli?

Çölyak hastalığının tedavisi, glüteni tamamen ortadan kaldırmayı içeren sıkı bir glütensiz diyettir. Çölyak hastaları aşağıdaki yiyecekleri yememelidir:

• Ekmek, makarna, bulgur, irmik, kuskus, tagliatelle, kraker, bisküvi, kek, bisküvi, hamur işleri, donut, gofret, malt şurubu ve bira
• Soslar, ketçap, mayonez, salata sosları, hazır çorbalar, köfteler, sucuk, sosis, salam gibi işlenmiş et ürünleri, dondurma, çikolata, cips gibi atıştırmalıklar
• Buğday nişastası, modifiye buğday nişastası, arpa nişastası, malt aroması, buğday glikoz şurubu gibi maddeler içeren ürünler
• Glutensiz ürünlerle aynı ortamda üretilen veya işlenen gıdalar gluten içerebilir. Bu nedenle çölyak hastalarına özel olmayan gıdalardan uzak durulması önemlidir.