Ocak 2024’ten itibaren geçerli olmak üzere 17.002 TL olarak belirlenen net asgari ücret, Temmuz 2024’te önceki yılların aksine ve beklentilerin aksine hükümetin “sıkı para politikaları” nedeniyle bir artış yaşanmadı.
2025 yılı için geçerli asgari ücretin belirlenmesi çalışmaları kapsamında Asgari Ücret Belirleme Komisyonu, Perşembe günü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ev sahipliğinde üçüncü kez toplandı.
Toplantının ardından yaptığı açıklamada, Türkiye Sendikalar Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) Başkanı Ergün Atalay, işçi tarafının Ocak 2025’ten itibaren geçerli olmak üzere asgari ücret için 29 bin 583 TL talep ettiğini duyurdu.
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan komisyonda işveren heyeti Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), işçi heyeti ise Türkiye Sendikalar Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) tarafından temsil ediliyor.
İlk iki toplantının ardından müzakere masasındaki taraflar asgari ücret rakamını açıklamadı. TÜRK-İŞ’in açıkladığı asgari ücret talebi yaklaşık yüzde 74’lük bir artışa karşılık geliyor.
Ocak 2024’ten itibaren net asgari ücret 17.002 TL olarak belirlenmiş olup, Temmuz 2024 itibarıyla yaklaşık 7 milyonu asgari ücretli olmak üzere 15 milyon kayıtlı çalışanı kapsayan asgari ücrete, Hükümetin “kısıtlayıcı para politikası” uygulamaları önceki yıllarda yapılanların ve beklentilerin aksine artırılmadı.
2020 yılında belirlenen asgari ücret, 2019 yılında beş yılda yüzde 741 artarak 2024 Ocak ayında 17 bin 2 TL’ye ulaştı.
Ancak Euronews Türkçe’nin incelediği Birleşik Metal-İş Sınıfı Araştırma Merkezi’nin (BİSAM) verilerine göre, asgari ücretteki artışa rağmen aynı dönemde yoksulluk sınırı yüzde 975 arttı.
Ocak 2019’da 6 bin 745 TL olan yoksulluk sınırı, Kasım 2024’te yüzde 975 artarak 72 bin 524 TL’ye yükseldi.
Aynı dönemde BİSAM verilerine göre 4 kişilik bir ailenin gıda bedelini temsil eden açlık sınırı da yüzde 971 artışla 1.957 TL’den 20.967 TL’ye yükseldi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayında yıllık enflasyonun yüzde 47,09 olduğunu açıkladı. Tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) on iki aylık ortalamaya göre 60,45 oldu.
Peki enflasyon verilerine göre artması durumunda asgari ücret ne kadar olacak?
17.002 TL olan asgari ücret yeni yılda yüzde 47,9 oranında artsa yaklaşık 25.145 TL’ye ulaşacak.
Son on iki aylık ortalama %60,45 TÜFE’ye göre hesaplanırsa 27.279 TL olacak.
Diğer faiz artırım olasılıklarına göre 2025 yılı için geçerli olabilecek asgari ücret rakamları yaklaşık olarak şöyle:
- %30 artış: 22.102 TL
- %35 artış: 22.952 TL
- %40 artış: 22.802 TL
- %45 artış: 24.652 TL
- %50 artış: 25.503 TL
Türkiye’de asgari ücretli istihdamın oranı %48,9’dur.
DİSK-AR raporuna göre, asgari ücrete yakın ücret alanlar (asgari ücretin altında ve asgari ücretin %10 üzerinde olanlar yani asgari ücrete yakın olanlar) dahil olmak üzere 8,5 milyon işçi Asgari ücret civarında ya da altında ücretlerle geçinmeye çalışıyorlar.
Yani 2023’ten itibaren tüm özel sektör çalışanlarının yüzde 48,9’u asgari ücrete yakın ücretlerle çalışacak.
Raporda 7,5 milyon (%43,6) ücretli işçinin asgari ücret ve altında çalıştığı belirtiliyor. Asgari ücretin %5 üzerinde veya altında çalışan tüm özel sektör çalışanlarının %47,8’ini (8,3 milyon) bu kişilerin oluşturduğu söyleniyor.
Raporda, Türkiye’de 11,5 milyon işçinin (%66,1) asgari ücretin %20’sinin üzerinde veya altında ücretle çalıştığı, 14,5 milyon işçinin (%80,1) ise asgari ücretin en fazla %50 üzerinde ücretle çalıştığı belirtiliyor.
Avrupa İstatistik Ofisi’ne (Eurostat) göre Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında asgari ücretin en düşük olduğu beşinci ülke.
Brüt asgari ücret verilerini hesaplayan Eurostat’a göre asgari ücretin Türkiye’den düşük olduğu ülkeler arasında dört ülke var; Sırbistan (544 euro), Karadağ (532 euro), Bulgaristan (477 euro) ve Arnavutluk (398 euro).
Eurostat’ın temmuz raporunda Türkiye’nin brüt asgari ücreti 568 avro olarak belirlendi. Ancak Aralık ayında 36 TL civarında olan euro kuruna göre 20.002 TL olan brüt asgari ücret 544 euro, 17.002 TL olan net asgari ücret ise 462 euro civarında bulunuyor.